Saham IPO: Maksud, Proses & Cara Beli di Malaysia

Saham IPO: Maksud, Proses & Cara Beli di Malaysia

Ramai pelabur baru tertanya-tanya apa itu saham IPO dan bagaimana cara untuk menyertainya. Secara asas, saham IPO atau Initial Public Offering ialah peluang untuk beli saham sesebuah syarikat sebelum ia mula didagangkan di pasaran saham, seperti Bursa Malaysia. Artikel ini akan terangkan dengan jelas maksud saham IPO, prosesnya, serta kelebihan dan risiko yang perlu anda tahu sebelum melabur.

Apa Itu Saham IPO (Initial Public Offering)?

Maksud Saham IPO:
Saham IPO (Initial Public Offering) bermaksud tawaran awam permulaan — iaitu proses di mana syarikat swasta menjual sahamnya kepada orang awam buat kali pertama untuk disenaraikan di pasaran saham seperti Bursa Malaysia.

Semua saham IPO yang diluluskan akan disenaraikan di pasaran rasmi seperti Bursa Malaysia. Untuk faham bagaimana bursa berfungsi sebagai pusat dagangan saham, anda boleh rujuk artikel Apa Itu Bursa.

Contohnya, jika syarikat tempatan seperti MR DIY atau Farm Fresh ingin kembangkan modal, mereka boleh pilih untuk menawarkan sebahagian saham kepada pelabur awam melalui proses IPO. Selepas itu, saham tersebut boleh dibeli, dijual dan didagangkan seperti saham lain di Bursa Malaysia.

Tujuan Utama Syarikat Lakukan IPO

Bukan semua syarikat terus “go public”. Proses IPO biasanya dilakukan untuk sebab-sebab tertentu yang strategik:

1. Mengumpul Modal Tambahan – bagi membiayai pengembangan perniagaan, membuka cawangan baru, atau melancarkan produk baharu.
2. Menyelesaikan Hutang Syarikat – dana yang diperoleh boleh digunakan untuk menstabilkan kedudukan kewangan.
3. Meningkatkan Reputasi dan Kepercayaan Pasaran – penyenaraian di Bursa Malaysia menjadikan syarikat lebih telus dan menarik minat pelabur institusi.
4. Memberi Ganjaran kepada Pelabur Awal & Pekerja – mereka boleh jual sebahagian saham untuk merealisasikan keuntungan.

Ringkasnya: IPO ialah cara syarikat mengembangkan dana dan pengaruh — sambil membuka peluang pelaburan baru kepada orang awam.

Bagaimana Proses Saham IPO Berjalan

Proses saham IPO melibatkan beberapa peringkat penting sebelum ia diluluskan untuk disenaraikan:

1. Permohonan & kelulusan Suruhanjaya Sekuriti (SC) – syarikat perlu memenuhi syarat kewangan & tadbir urus.
2. Penetapan harga tawaran (Offer Price) – berdasarkan penilaian aset dan permintaan pelabur.
3. Tempoh langganan (Subscription Period) – pelabur boleh memohon untuk beli saham melalui bank atau platform pelaburan.
4. Penyenaraian di Bursa Malaysia – selepas diluluskan, saham mula didagangkan secara terbuka di pasaran.

Kelebihan Saham IPO Kepada Pelabur

Saham IPO sering menarik perhatian pelabur baru kerana potensinya yang tinggi. Antara kelebihannya termasuk:

• Harga tawaran awal biasanya rendah, memberi peluang untuk untung bila saham mula diniagakan.
• Potensi kenaikan harga yang besar, terutama jika syarikat mempunyai prospek kukuh.
• Peluang jadi pelabur awal dalam syarikat berpotensi tinggi sebelum popular di pasaran.

Contohnya, harga IPO Farm Fresh (FFB) pada awal penyenaraian adalah RM1.35 sesaham, namun melonjak selepas disenaraikan kerana permintaan tinggi dari pelabur runcit.

Selain potensi kenaikan harga, pelabur juga mungkin menerima dividen tahunan apabila syarikat mula menjana keuntungan stabil. Untuk faham lebih lanjut tentang apa itu dividen dan cara ia diagihkan kepada pemegang saham, baca artikel Apa Maksud Dividen.

Risiko Saham IPO Yang Perlu Diketahui

Walaupun nampak menarik, pelabur perlu peka terhadap risiko saham IPO juga:

• Harga saham boleh jatuh selepas disenaraikan jika sentimen pasaran negatif.
• Ada syarikat baru belum stabil dari segi keuntungan, jadi prestasi jangka panjang belum pasti.
• Kadang-kadang permohonan IPO ditolak atau saham tidak diagihkan jika permintaan terlalu tinggi (oversubscribed).

Cara Beli Saham IPO di Malaysia

Untuk melabur dalam saham IPO, pelabur boleh memohon melalui:

• Platform eIPO bank atau broker yang mengambil bahagian, atau
• Aplikasi Bursa Anywhere untuk permohonan atas talian secara terus.

Nota: Sesetengah bank mungkin mengubah atau menamatkan saluran eIPO mereka — jadi pastikan anda semak status semasa di laman rasmi bank atau Bursa Malaysia sebelum membuat permohonan.

Langkah asas permohonan:

1. Log masuk ke platform eIPO pilihan anda.
2. Semak senarai IPO yang sedang dibuka untuk permohonan.
3. Masukkan jumlah saham yang ingin dilanggan.
4. Sahkan bayaran dan simpan resit digital sebagai rujukan.
5. Selepas keputusan diumumkan, saham yang berjaya dilanggan akan dikreditkan ke akaun CDS (Central Depository System) anda.

Tip: Baca prospektus IPO terlebih dahulu untuk memahami latar belakang syarikat, risiko, dan strategi perniagaan sebelum membuat keputusan pelaburan.

Berapa Lama Proses Syarikat Nak Ke IPO?

Proses untuk sesebuah syarikat beralih daripada status swasta kepada syarikat tersenarai (public listed company) biasanya mengambil masa antara 4 hingga 12 bulan.

Dalam beberapa kes, tempoh boleh mencecah 9 hingga 15 bulan, bergantung kepada saiz syarikat, tahap kesiapan audit dan kelulusan pihak berkuasa seperti Suruhanjaya Sekuriti (SC) dan Bursa Malaysia.

Tempoh ini termasuk:

• Audit & laporan kewangan 3 tahun terakhir
• Kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti (SC)
• Semakan oleh Bursa Malaysia
• Penentuan harga tawaran & jumlah saham

Syarikat hanya boleh disenaraikan selepas semua dokumen dan syarat lulus.

Contoh Tempoh Dalam Proses Saham IPO

Setiap saham IPO mempunyai tarikh penting yang perlu diperhatikan pelabur. Tarikh-tarikh di bawah hanyalah contoh ilustrasi.

Peringkat	Contoh Tarikh	Penerangan
Permohonan Dibuka	12 Sept 202X	Tarikh pelabur boleh mula mohon saham IPO melalui platform eIPO.
Permohonan Ditutup	23 Sept 202X	Tarikh akhir permohonan — selepas ini semua penyertaan ditutup.
Cabutan Permohonan	27 Sept 202X	Jika oversubscribe, saham diagihkan melalui cabutan undi.
Agihan Saham	2 Okt 202X	Saham berjaya dimasukkan ke akaun CDS pelabur.
Penyenaraian Bursa	3 Okt 202X	Hari pertama saham mula didagangkan di Bursa Malaysia.

Nota: Tarikh di jadual ini sekadar contoh. Tarikh rasmi setiap IPO tertakluk kepada prospektus syarikat dan pengumuman Bursa Malaysia.

Cara Tahu Syarikat Akan Buat IPO

Untuk tahu syarikat mana bakal disenaraikan, anda boleh semak di:

• Bursa Malaysia – Senarai IPO Akan Datang
• Suruhanjaya Sekuriti Malaysia (SC)
• Portal kewangan seperti The Edge Markets atau i3Investor

Biasanya syarikat akan keluarkan prospektus IPO beberapa minggu sebelum tarikh permohonan dibuka.

Contoh Syarikat Tempatan: IPO MR DIY

MR DIY Group (M) Berhad ialah antara contoh terbaik syarikat tempatan yang berjaya melalui proses saham IPO di Malaysia.

Tarikh IPO:

• Permohonan dibuka: 6 Oktober 2020 (10.00 pagi)
• Permohonan ditutup: 14 Oktober 2020 (5.00 petang)
• Penyenaraian rasmi di Bursa Malaysia: 26 Oktober 2020

Harga & Saiz Tawaran:

• Harga IPO: RM1.60 sesaham
• Jumlah saham ditawarkan: 941.49 juta unit
  • (753.09 juta saham sedia ada + 188.40 juta saham baharu)
• Jumlah kutipan dana: Sekitar RM1.5 bilion
  Menjadikannya antara IPO terbesar di Malaysia, selepas Petronas Chemicals (2010) dan IHH Healthcare (2012).

Tempat Penyenaraian:

• Main Market, Bursa Malaysia
• Kod saham: MRDIY (5296)

Prestasi Awal:

• Pada hari pertama dagangan (26 Oktober 2020), harga saham MR DIY naik kepada RM 1.75 — meningkat kira-kira 9% daripada harga tawaran.
• Sejak itu, saham MR DIY kekal aktif kerana model perniagaan runcitnya yang kukuh dan berkembang pesat di seluruh Malaysia.

Lepas memahami cara beli saham IPO, langkah seterusnya ialah belajar bagaimana nak berdagang saham yang telah tersenarai. Baca panduan lengkap di Cara Main Saham di Bursa Malaysia untuk tahu proses sebenar dan tips pelaburan tempatan.

Kesimpulan

Secara keseluruhan, saham IPO ialah peluang bagi pelabur untuk menjadi pemilik awal syarikat yang berpotensi besar. Namun, seperti pelaburan lain, penting untuk buat kajian, baca prospektus, dan nilai risiko sebelum menyertai mana-mana tawaran IPO.

Ramai syarikat yang melalui proses IPO akhirnya berkembang menjadi saham blue chip — iaitu syarikat besar, stabil dan berprestasi kukuh di pasaran. Untuk tahu contoh syarikat tempatan yang tergolong dalam kategori ini, anda boleh rujuk senarai penuh di artikel Top 10 Blue Chip Stocks di Malaysia.

Jika anda ingin tahu pula bagaimana syarikat global seperti Apple, Microsoft dan Tesla membina nilai pasaran mereka selepas IPO, boleh baca artikel 10 Syarikat Terkaya di Dunia 2025.

Untuk panduan lebih lanjut tentang asas pelaburan, analisis pasaran dan strategi dagangan sebenar, layari Ultima Markets Academy — platform pendidikan percuma untuk bantu anda menjadi pelabur dan trader yang lebih bijak.